Melankoli en çok Neil Young’a yakışıyor bence. Bir de sarı kedilere… Bir kediyle temas kurmak, tıpkı Burroughs’un İçerdeki Kedi kitabında kelamını ettiği üzere, beşerde içten içe derin bir melankoli yaratıyor; zira insan bir kediye baktığında onda hem sonsuz sevgiyi hem de faniliği, vefatı görüyor.
Birlikte geçirebileceğimiz mühlet kısıtlı olsa da, bir kedi tıpkı bir Neil Young müziği üzere kalbimizin ta derinliklerine nüfuz edebiliyor. Hem de sonsuza dek orada kalmak üzere… Çok sevdiğim Neil Young’ın bundan uzun yıllar evvel küçük sarı kedisiyle çekilmiş bir fotoğrafı karşıma çıktığında işte tam da bu yüzden gözlerim doluyor.
Neil Young ve sarı kedisi Bir vakitler birlikte yaşadıkları hayatı düşünüyorum. Ve Young’ın onu muhtemelen hâlâ özlediğini… 1960’ların sonunda, Laurel Canyon’da öbür kedilerle, hippi müzisyenlerle ve küçük köpeklerle daima birlikte yaşarken, ne kadar keyifli olduklarını gözümde canlandırabiliyorum.
O yıllarda Joni Mitchell ile de tanışmış olmalı. Neil Young’dan değil, kediden kelam ediyorum. Mitchell’ın onu kucağına aldığını, burnunun ucuna bir öpücük kondurduğunu görebiliyorum.
Bir an için ben de o küçük meskene ışınlanmak, orada onlarla birlikte yaşamak istiyorum. Hatta meskende yanan tütsülerin kokusunu bile alabiliyor, salonda kısık sesle çalan Elvis müziklerini duyabiliyorum.
Kanada’da doğup büyüyen Neil Young, çocukluğunu bir kulağı radyoya yapışık bir hâlde geçirmişti. Çocukken bir kedisi olup olmadığını bilmiyorum ancak tahminen de müzik dinlerken daima kucağında küçük, sarı bir kedi hayal etmişti.
O günlerde bir yandan yumurta satıp gazete dağıtarak harçlığını çıkarıyor, bir yandan da radyoda çalan rock’n roll müzikleri eşliğinde, kendini büsbütün müziğe kaptırarak, hayaller kurup duruyordu. Little Richard, Chuck Berry… Fakat en çok da Elvis Presley! Küçük Neil büyüdüğünde Elvis üzere olmak istiyordu.
On iki yaşına geldiğinde annesiyle babası ayrıldı. Ağabeyinin babasıyla, Neil’ın da annesiyle kalmasına karar verildi. İkisi Winnipeg’e taşındı. Burada hava güya her daim soğuk ve griydi. Sokaklarda hiç kedi yoktu. O günlerde müzik, küçük çocuğun tek tesellisiydi.
Küçük sarı bir kediyi andıran plastik bir ukuleleyle başladı müzik hayatına. Ukulelesini daima yanında taşıdı, bu dört telli küçük çalgı onun en büyük sırdaşı oldu vakitle. Onunla çaldığı müzikler özgüvenini ve sevincini yerine getirdi, lakin melankoli bir defa onun yüreğine işlemişti ve onu hiçbir vakit terk etmeyecekti.
Neil Young gençlik yıllarında birçok küçük rock kümesinde çalacaktı ancak kendini bulması, lakin ve fakat ruhuna çok uygun düşen o melankolik folk müziğiyle tanıştığı vakit olacaktı. Ve tahminen de sevgisini kalbinden asla eksik etmeyeceği sarı kedilerle…
1960’ların ikinci yarısında ise artık Kanada’yı terk edip ABD’ye gitme vakti gelmişti. Onun, daima olmayı hayal ettiği bireyle olduğu kişi ortasındaki uçurumun nihayet kapanacağı yer olacaktı Amerika.
Bu tatlı pazar sabahında, benim için tam da burada vakit duruyor güya. Onun hikayesinde daha fazla ilerlemek istemiyorum. Burada kalmak ve havadaki portakal kokusunun, altın rengi Laurel Canyon güneşinin tadını çıkarmak istiyorum. Neil Young’u güneşin üzerine portakal suyu üzere yayıldığı bir kahvaltı masasında, kucağında kedileriyle, müzik dinleyip kahvaltı ederken düşünmek istiyorum.
“Only Love Can Break Your Heart” dinliyorum üst üste. En sevdiğim Neil Young müziği bu. Ve kedileri düşünüyorum ister istemez. Her birinin nasıl da kendine has bir hikayesi olduğunu ve hayatımızdan nasıl da geçip gittiklerini…
Geçen yıl kaybettiğim kedilerimin yerini doldurmaya çalışmadım hiç. Lakin pencereye gelen küçük bir kediyi içeri almadan da edemedim, natürel. Bunun için gözlerimin içine bakması ve burnunu çekmesi yetti.
İçerdeki Kedi, William S. Burroughs, Mütercim: Ahmet Ergenç, 101 s., Sel Yayıncılık, 2013 Onu bu kadar kısa mühlet içinde böylesine çok sevmek, hem bana hayatta her şeye karşın yine sevebilmenin mümkün olduğunu hem de sevmenin, tıpkı Burroughs’ın dediği üzere, en güçlü ağrı kesici olduğunu gösterdi.
Son bir kere daha çalıyorum “Only Love Can Break Your Heart” müziğini. Neil Young insanın kalbini kırabilecek tek şeyin sevgi olduğunu söylerken, ben de William S. Burroughs’ın İçerdeki Kedi kitabına dönüyorum bir defa daha.
Sel Yayınları’ndan Ahmet Ergenç çevirisiyle çıkan bu küçük kitabı çok seviyorum. İçerdeki Kedi, tüm âlâ kitaplar üzere hem keyifli ediyor hem de hüzünlendiriyor beni. Onu yıllardır kütüphanemin baş köşesinde saklıyorum.
Telefonumun ekranından Neil Young ile sarı kedisi farklı bir vakit diliminden bana gülümserken, Burroughs da “Bizler içerdeki kedileriz,” diye fısıldıyor kendi aleminden. “…ve bizim için tek bir yer var.” Bunun üzerine yapabileceğim tek bir şey kalıyor geriye: Gülümsüyor ve müziğin sesini biraz daha açıyorum ben de.