Doğu Karadeniz yaylalarında inşa edilen binalar bölgenin meralarını giderek yok ediyor. Gazete Duvar’dan Fatih Saygın’ın haberine nazaran, bir vakitler hayvan sürülerinin otladığı meralar şimdilerde arazi sahiplerinin birçok kaçak ve ruhsatsız olan konutlarıyla doldu. Bölgede hayvancılık giderek azalırken doğal alanlar da yapılaşmanın kurbanı.
Ziraat Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Cemil Pehlivan, mera kanunlarının uygulanmaması sebebiyle yaylaların yapılaşmaya açıldığını ve buna devletin göz yumduğunu söyledi. Anayasanın meraların sadece hayvancılık yapanların barınmasını sağlaması maksadıyla konut yapılmasına müsaade verdiğini belirten Pehlivan, günümüzde arazi sahiplerinin keyfi olarak, kanunsuz bir halde mesken yaptığını lisana getirdi.
‘KANUNSUZ YAPILAŞMAYA GÖZ YUMULUYOR’
Yaylalara araç yollarının açılmasıyla betonarme konutların üretiminin sürat kazandığını belirten Pehlivan, “Oysa 4342 sayılı kanunun 20’nci unsuru yayla ve meralarda konut yapmaya hiçbir formda müsaade vermiyor. 4’üncü hususta ‘Mera, yaylak ve kışlaklar; özel mülkiyete geçirilemez, maksadı dışında kullanılamaz, vakit aşımı uygulanamaz, hudutları daraltılamaz’, 19’uncu hususta ‘muhtarlar ve belediye liderleri; mera, yaylak ve kışlakların ve hudut işaretlerinin korunmasından ve ayrıyeten tahsis emeline nazaran en uygun biçimde kullanılmasının sağlanmasından sorumludur’ halinde hükmetmektedir. Ancak vatandaşımız kanunu göz arkası edip, hayvanı olmasa da yaylada yer kapma yarışına girdi. Kanunu uygulaması gereken bireyler de göz yummaya devam edince vatandaşlar, hayvanların otlak alanlarına ve etrafa büyük ziyanlar vererek mesken yapmanın yanında bu konutların kapısına kadar yol yapmanın uğraşına giriştiler” kelamlarını kullandı.
Türkiye’nin kuruluşunda yüzölçümünün yüzde 56’sını oluşturan mera ve yaylakların günümüzde yüzde 19’a kadar gerilediğini belirten Pehlivan, “Ülkemizin yıllık kaba yem muhtaçlığı 50 milyon tondur. Kaliteli kaba yem açığımız ise 14,3 milyon tondur. Bu durumda meralarımızın, yaylalarımızın imara açılmaya değil, ıslah edilerek otlatma kapasitelerinin artırılmasına muhtaçlığı vardır. Hayvancılığımızın gelişmesi için meralarımızın ıslah edilerek korunması yayla alanlarının yapılaşma dahil her türlü tahribattan engellenmesi gerekmektedir” dedi.
Cemil Pehlivan
‘KEYİF İÇİN ETRAFA ZİYAN VERİLİYOR’
Pehlivan, kanun uygulayıcıların göz yumması sonrası yaylalarda betonlaşmanın önünün açıldığından bahsederek hak sahiplerinin imar affı beklentisiyle yapılaşmanın kartopu üzere büyüdüğünü tabir etti.
“Yetkililerin yıkım uygulamalarını çeşitli korkularla hayata geçirmemesi yayla alanlarında mesken yapmak ve satmak formunda bir ticaretin önünü de açtı, adeta yayla müteahhitleri piyasaya çıktı” diyen Pehlivan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Kentlerde insanların meskenleri ve hayat alanları var. Köylerde de hakeza. Pekala, yaylalarda hayvanların haklarını niçin gasp ediyoruz. Epeyce az muhtaçlık duyulan bu konutları yapmakla, kısa bir keyif için geleceğimize ve etrafa büyük ziyanlar verdiğimizin herkes farkına varmak zorunda. Artık yapılması gereken kanunların uygulamaya geçirilmesi ve yayla alanlarının muhafaza altına alınmasıdır. Öncelikle adalet unsurundan muhakkak taviz verilmeden yaylalarda bulunan yapılar kaldırılmalı ve etraf eski hüviyetine kavuşturulmalıdır. Gereksiz yollar kapatılmalı ve nizamlı yollar ile trafik sağlanmalıdır. Muhakkak bölgelerde toplumsal tesisler yapılarak etrafın kirletilmesi önlenmeli ve insanların temel muhtaçlıkları karşılanmalıdır.
Ağır iş makinelerinin, iş kamyonlarının yayla alanlarına giriş çıkışları yasaklanmalıdır. Yaban hayatının korunması için özel alanlar muhafaza altına alınmalıdır. Hiç vakit geçirmeden tel örgüler sökülmelidir. Hayvan sahipleri belirlenerek hayvanların beşerler tarafından rahatsız edilmeden ve tel örgüsüz rahatça dolaşacağı beslenebildiği otlatma rejimine geçilmelidir. Hayvancılığın olmazsa olmazı olan meraların yahut yayla alanlarının tahrip edilmemesi ve farklı maksatlar için kullanılmaması, mevcut kanunların uygulayıcılarının maddeleri uygulaması ile mümkündür.”
‘MERALARDA İNŞAAT DEĞİL OT BÜYÜMELİ’
Pehlivan, tüm sorumluların elini taşın altına koyarak yaylalardaki tahribatı önlemek için sorunun tahliline katkı sunması gerektiğini belirtti. Maddelerin mutlak suretle uygulanması davetinde bulunan Pehlivan, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Çok geç olmadan daha hoş ve yaşanılır bir gelecek için ülkemizin meralarına ve hoşluklarına daima birlikte sahip çıkalım. Geçmiş deneyim ve istatistiklerden faydalanarak bilimin ışığında hareket edilmeli ve meralarda inşaat değil, hayvanlar için ot büyümeli.”